HƯỞNG ỨNG NGÀY SỨC KHỎE TÂM THẦN THẾ GIỚI 10/10: Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp

Lúc 10-10-2025 11:22:16
Thông tin hoạt động

Những năm gần đây, thế giới liên tục chứng kiến chiến tranh, xung đột, thiên tai, biến đổi khí hậu và dịch bệnh, để lại những tổn thất nặng nề không chỉ về vật chất mà cả tinh thần. Bên cạnh nỗ lực khắc phục hậu quả, việc chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa trở thành yếu tố then chốt giúp con người và cộng đồng phục hồi, ổn định cuộc sống sau khủng hoảng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hàng triệu người bị ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp bởi các thảm họa và tình huống khẩn cấp, trong đó gần một phần ba chịu tác động nghiêm trọng đến sức khỏe tâm thần. Khoảng 22% người từng trải qua chiến tranh hoặc khủng hoảng trong vòng 10 năm có nguy cơ mắc các rối loạn như trầm cảm, lo âu, căng thẳng sau sang chấn hoặc rối loạn tâm thần.
Sau các biến cố lớn, nhiều người trải qua cảm giác sợ hãi, mất mát, lo âu, khó ngủ hay mệt mỏi. Dù phần lớn có thể hồi phục, một số trường hợp nếu không được hỗ trợ kịp thời sẽ phát triển thành rối loạn tâm thần mạn tính. Đặc biệt, những người vốn đã có vấn đề sức khỏe tâm thần trước đó càng dễ bị ảnh hưởng nặng hơn khi các dịch vụ y tế bị gián đoạn.
Để bảo vệ sức khỏe tinh thần và phục hồi sau khủng hoảng, mỗi cá nhân cần chủ động thực hiện các biện pháp tự chăm sóc sau đây:

Chấp nhận và chia sẻ cảm xúc

Thừa nhận cảm giác sợ hãi, buồn bã hoặc mất mát là phản ứng tự nhiên sau thiên tai. Việc chia sẻ với người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý giúp giảm căng thẳng và tạo cảm giác được lắng nghe, thấu hiểu.
Duy trì kết nối xã hội.
Giữ liên lạc với người thân, bạn bè hoặc nhóm cộng đồng giúp tránh cảm giác cô lập và tăng sự hỗ trợ tinh thần lẫn nhau. Giao tiếp thường xuyên giúp mỗi người cảm thấy an toàn và có thêm sức mạnh vượt qua khó khăn.
Chăm sóc thể chất và duy trì thói quen hằng ngày
Ăn uống đầy đủ, ngủ nghỉ hợp lý, vận động nhẹ như đi bộ hoặc tập yoga giúp cải thiện tâm trạng. Việc giữ nếp sống quen thuộc và đặt ra mục tiêu nhỏ hằng ngày giúp tái lập cảm giác ổn định và kiểm soát cuộc sống.
Hạn chế tin tiêu cực và thực hành thư giãn.
Chỉ nên theo dõi thông tin từ nguồn chính thống, tránh tiếp xúc quá nhiều với tin tức chưa xác minh. Đồng thời, thực hành các kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu, thiền, chánh niệm hoặc nghe nhạc nhẹ giúp tâm trí bình an hơn.
Tìm kiếm hỗ trợ chuyên môn khi cần thiết.
Nếu các triệu chứng lo âu, mất ngủ, mệt mỏi hoặc tuyệt vọng kéo dài, cần liên hệ cơ sở y tế hoặc chuyên gia tâm lý để được tư vấn và điều trị sớm, tránh để bệnh trở nên trầm trọng.
Sức khỏe tâm thần là phần không thể tách rời của sức khỏe toàn diện. Trong bối cảnh khủng hoảng, việc quan tâm và chăm sóc tinh thần không chỉ là trách nhiệm của ngành y tế mà còn là sự chung tay của từng cá nhân, gia đình và cộng đồng. Khi biết tự chăm sóc bản thân và hỗ trợ người khác, mỗi người đều góp phần xây dựng một cộng đồng vững vàng và kiên cường hơn trước mọi biến cố.
Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới 10/10/2025 với chủ đề “Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp” là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng chăm sóc sức khỏe tinh thần chính là nền tảng giúp con người và xã hội vượt qua thử thách, hướng đến tương lai bền vững hơn./.